رفلاکس معده ناشی از یک اختلال در دستگاه گوارش فوقانی است که در اثر آن، اسید معده به مری بر می گردد. این بیماری هنگامی رخ می دهد که یکی از دریچه ها یا بنداره های معده دچار شل شدگی یا بسته شدن ناقص شده باشد.
افراد بیشماری در سنین مختلف، تجربه رفلاکس معده را داشته و یا دارند. این همان چیزی است که ممکن است تحت عنوان ترش کردن، با آن آشنا باشید. رفلاکس معده علائم مختلفی دارد. در ادامه‌ی این مقاله بیشتر به علت و عوامل تشدید کننده آن می پردازیم. همچنین علائم خطرناک رفلاکس معده را بیان میکنیم تا با مشاهده یا حس کردن هر یک از علائم به سرعت به پزشک فوق تخصص گوارش مراجعه کنید.
علت رفلاکس یا برگشت اسید معده
در ساختار لوله گوارش یک دریچه اسفنکتری وجود دارد که ما بین مری و معده قرار گرفته است. این دریچه کاردیا نام دارد. کاردیا به هنگام شل شدن باعث عبور غذا میشود و غذای جویده شده را به داخل معده هدایت میکند. سپس در حالت نرمال دریچه معده کاملا بسته و غذا در اسید معده شناور میشود. اما در افرادی که دچار رفلاکس معده هستند این دریچه به خوبی بسته نمیشود و اسید معده به مری برمیگردد. در این افراد به اصطلاح ترش کردن معده اتفاق می افتد که میتواند آزار دهنده باشد.
اضافه وزن و چاقی نیز میتواند یکی دیگر از علل رفلاکس معده شود. اضافه وزن میتواند باعث فشار به معده و در نتیجه فشار به دریچه کاردیا شود. در نهایت این اتفاق منجر به بازگشت اسید معده میشود.
برخی اوقات بارداری نیز میتواند باعثپ بروز این اختلال شود. رحم در حال رشد به معده فشار وارد میکند و باعث شل شدن دریچه‌ی آن میشود. همین امر باعث ایجاد رفلاکس معده می‌گردد.
بیشتر بخوانید>>> آیا زخم معده باعث سرطان میشود؟
علائم رفلاکس معده
علائم رفلاکس معده متعدد هستند و ممکن است در هر فرد متفاوت ظاهر شود. بهتر است در صورت مشاهده و یا احساس کردن هر یک از این علائم به پزشک مراجعه کنید تا در تشخیص این بیماری به شما کمک کنند و در صورت لزوم درمان را آغاز کنید. دکتر بناساز متخصص گوارش میتواند شما را در این امر راهنمایی کرده و فرایند درمان را برای شما آغاز نمایند تا از مشکلات این بیماری رهایی پیدا کنید. در ادامه به توضیح علائم آن می‌پردازیم.
1. سوزش در قفسه سینه
افرادی که دچار رفلاکس معده هستند معمولا دچار درد در قفسه سینه میشوند. این درد در شب یا هنگام دراز کشیدن بدتر میشود.
2. نفخ و آروغ
نفخ یکی از علائم رایج رفلاکس اسید است. هنگامی که اسید معده به مری باز می گردد، می تواند باعث تجمع گاز در معده شود و منجر به نفخ شود. فشار ناشی از گاز می تواند باعث ناراحتی و درد شود و خوردن یا نوشیدن را دشوار می کند. علاوه بر این، معده ممکن است نتواند به درستی تخلیه شود و منجر به نفخ و ناراحتی بیشتر شود. همچنین تجمع گازها باعث آروغ زدن در موارد متعددی میشود.
3. سرفه خشک
هنگامی که محتویات معده به مری باز می گردد، می تواند گلو را تحریک کرده و باعث سرفه شود. این سرفه معمولا با خلط همراه نیست و ممکن است در شب یا بعد از خوردن غذا بدتر شود.
آیا رفلاکس معده خطرناک است؟
رفلاکس معده که گاه گاه رخ دهد خیلی خطرناک به حساب نمی‌آید اما اگر بازگشت اسید معده به طور مداوم رخ دهد خطرناک است و بهتر است هرچه سریعتر به پزشک مراجعه کنید تا دچار عواقب خطرناک و دردناک آن نشوید.
علائم خطرناک رفلاکس معده
پیش تر به برخی علائم رفلاکس پرداختیم اما اکنون به برخی از علائمی که میتواند خطرناک به حساب بیاید می پردازیم و شما با مواجه شدن با آن باید فورا به پزشک مراجعه کنید.
1. مشکل در بلع
به علت برگشت اسید ممکن است مری تنگ شود و بلع سخت شود. همچنین این مورد می تواند به باعث گیر کردن غذا شود.
2. درد قفسه سینه
یکی از علائم خطرناک رفلاکس معده درد قفسه سینه است. درد قفسه سینه اگر به طور مداوم و پایدار باشد حتما باید کنترل شود و بهتر است در مواجهه با آن هرچه سریعتر به پزشک مراجعه کنید. دکتر بناساز، متخصص گوارش، میتواند شما را به خوبی در تشخیص و درمان این بیماری کمک کند.
3. سوزش معده
سوزش معده یکی دیگر از علائم این بیماری است. احساس سوزش در ناحیه فوقانی معده علاوه بر اینکه دردناک است نشانه‌ی برگشت اسید معده نیز است و عواقب خطرناکی را برای بیمار دارد.
4. زخم مری
به علت برگشت اسید از معده به مری، زخم مری ایجاد میشود که خطرناک می‌باشد و باید از آن جلوگیری شود.
5. تنگی نفس
اسید معده که به مری وارد میشود، میتواند به ویژه در هنگام خواب وارد ریه‌ها شده و باعث تورم راه‌های هوایی شود. این می تواند منجر به مشکلاتی مثل آسم شود.
چه عواملی باعث تشدید رفلاکس معده می شود؟
برخی عوامل وجود دارند که باعث تشدید رفلاکس و سوزش معده میشوند. بهتر است از این موارد جلوگیری شود تا دچار رفلاکس معده یا حداقل باعث تشدید آن نشوید.
· سیگار
· قهوه و الکل
· برخی قرص ها مثل آسپرین
· شکلات و برخی غذاهای چرب
· خوابیدن بلافاصله بعد از خوردن غذا
· خوردن غذاها و وعده های غذایی بزرگ
خلاصه مطلب
به طور خلاصه، رفلاکس معده یک بیماری شایع است که در آن اسید معده به مری وارد میشود. علت اصلی آن ضعیف بودن دریچه انتهای مری است و علائمی دارد که میتواند برای هر فرد متفاوت باشد. عواملی مثل رژیم غذایی نادرست و خوردن وعده های غذایی بزرگ به تشدید این بیماری کمک میکنند بنابراین باید از آنها دوری کرد. در صورت مشاهده علائم شدید یا مداوم، مهم است که به دنبال مراقبت های پزشکی باشید. دکتر بناساز به خوبی شما را در برطرف کردن این بیماری راهنمایی خواهد کرد و در صورت نیاز راه های درمانی را به شما ارائه می‌دهد.